Posts

ලෝක බැංකු ඩො.මි. 200 - නව රජයේ කුළුඳුල් විදේශ ණය සතුට?

Image
ලිපියේ අරමුණ සහ පසුබිම මම කෙටි ලිපියේ අරමුණ නව රජය ද, පෙර රජයන් මෙන්  ණය උපයෝජනය ගැන තැකීමක් නොකොට, විදේශ ණය ගැනීමේ සතුට විඳීම හරහා වත්මන් විදේශ ණය අර්බුදය  අඛණ්ඩව  ඉදිරියට ගෙන යාමේ අවදානම පිළිබඳ දැනුවත් කිරීම යි . නව රජයේ නියෝජිතයන් ද තම රජයට විදේශ ආධාර සහ ආයෝජන අඛණ්ඩව ලැබෙන බවට පුරසාරම් දෙඩීම ආරම්භ කොට ඇත. එනම්, ගෝලීය ඩොලර් ධනවාදයට ඇති දැඩි  කැමැත්ත යි. ඩොලර් හිඟයෙන් පෙළෙන රජයක් ඩොලර්වලට දක්වන ආශාව කිව යුතු නැත. පසුගිය 7 දින ලෝක බැංකු පුවත් වාර්තාවකට අනුව ශ්‍රී ලංකා රජය සහ ලෝක බැංකුව අතර ඩොලර් මිලියන 200 ක සංවර්ධන ප්‍රතිපත්ති මෙහෙයවුම් ගිවිසුමක් කඩිමුඩියේ අත්සන් කොට ඇත. (පුවත මෙතනින් කියවන්න.) . එහි වටිනාකම රුපියල් බිලියන 60 ක් පමණ වෙයි. එය ලැබීමේ අවස්ථාව සනිටුහන් කිරීම සඳහා මුදල් ඇමති වන ජනාධිපති වරයා ද සහභාගි වීමේ මාධ්‍ය පින්තූරයක් ද පළ කොට ඇත. මෙය නව රජයට ලැබුණ කුළුඳුල් ඩොලර් මුදල යි.  මෙම සංවර්ධන මෙහෙයවුමේ පළමු පියවර ලෙස ඩොලර් මිලියන 500 ක මුදලක් 2023 ජුනි සහ දෙසැම්බර් මාසවල පසුගිය රජයට ලබා දී ඇත. එහි රුපියල් වටිනාකම රුපියල් බිලියන 155 ක් පමණ වෙයි. එම මුදල භාවිතා වූ ආකාරය පිළිබඳ

IMF ණය - දේශපාලනික ගැලවුම්කරු ද? මහජන ගැලවුම්කරු ද?

Image
ලිපියේ අරමුණ සහ පසුබිම  මෙම ලිපියේ අරමුණ වනුයේ, IMF ණය යනු ආර්ථික අර්බුදයෙන් පොදුජනතාව බේරා ගැනීමේ ණයක් නොව, අර්බුදයෙන් රාජ්‍ය දේශපාලනික පංතිය රැකීමේ ණයක් බවට කරුනු කිහිපයක් ඉදිරිපත් කිරීම යි. එහි පසුබිම මෙසේය. මහජනයා විසින් පසුගිය සැප්තැම්බර් 21 දින ඡන්දයෙන් පෙරළා දැමූ, ගෝලීය ධනවාදී මූල ධර්මයන්ට ගරු කළ රජය විසින් නිරන්තරයෙන් ප්‍රකාශ කරනු ලැබුවේ, වත්මන් ආර්ථික අර්බුදයෙන් සහ බංකොලොත් භාවයෙන් රට සහ ජනතාව බේරා ගැනීමේ එකම විකල්පය IMF බව යි. එසේම, ගෝලීය මාක්ස්වාදී/සමාජවාදී මූල ධර්මයන්ට ගරු කරන නව රජය ද, ඉතිරි IMF ණය මුදල ගැනීම සඳහා අඛණ්ඩව ක්‍රියා කරන බව පසුගිය දිනවල නිකුත් වූ රජයේ සහ IMF පුවත්වලින් වාර්තා විය. එසේම, මේ දිනවල IMF ඩොලර් ජාලයට අනුබද්ධ ගෝලීය ධනවාදී පාර්ශවයන් රැසක් ද නව රජයට සෙත් පැතීමේ විවිධ ක්‍රියා මාර්ගයන්හි නිරත බව වාර්තා වෙයි. එහි කොටසක් ලෙස ඊළඟ IMF ණය වාරිකය ද ඉක්මන් තෑග්ගක් ලෙස ලැබෙනු ඇත. එය විජ්ජාවක් මිස විද්‍යාවක් නොවේ. අනපේක්ෂිත ලෙස විදේශ සංචිතය ඉහළ යාම, විනිමය අනුපාතය රුපියල් 300ට වඩා පහළ යාම, රාජ්‍ය සුරැකුම්පත් පොලී අනුපාතයන් පහළ යාම මෙන්ම කොටස් වෙළෙඳපොළ හදිසියේ ඉහළ

ඉදිරි IMF වැඩසටහන - අරමුණු IMF එකෙන්, විකල්ප මාර්ගයන් රජයෙන්. ගැටුම විසඳමු.

Image
  ලිපියේ පසුබිම IMF කාර්ය මණ්ඩල දූත පිරිසක් ලහි ලහියේ අභිනව ජනාධිපති වරයාට ආචාර කිරීමට පැමිණ අද දින පැවැත් වූ සාකච්ඡාවල ප්‍රතිඵල පිළිබඳ ව මේ දිනවල සමාජ මාධ්‍යය පිරී පවතී. ඉන් එක් ප්‍රවෘත්ති වීඩියෝවක් මෙහි දැක්වෙයි  (වීඩියෝව) . එම ප්‍රවෘත්තිවල හරය මෙසේ ය. IMF වැඩසටහන සහ අරමුණුවලට රජයේ පුළුල් ප්‍රතිපත්ති එකඟතාවය පළ කිරීම. ජනතාව මත පැටවෙන පීඩනය ඉවත් කෙරෙන විකල්ප මාර්ගයන් ඔස්සේ IMF වැඩසටනේ අරමුණු වෙත ලඟා වීමේ වැදගත්කම ජනාධිපති වරයා විසින් අවධාරණය කිරීම. ඉහළ වැට් සහ ආදායම් බදු හේතුවෙන් පිඩාවට පත් ජනතාවට සහන සැලසීමට රජය සැලසුම් කිරීම. වත්මන් වැඩසටහනේ ඉලක්ක සපුරා ගැනීම වෙනුවෙන් වූ ජනාධිපති වරයාගේ කැපවීම IMF කණ්ඩායම විසින් අගය කළ බව. එබැවින්, මෙම කෙටි ලිපියේ අරමුණ වනුයේ, IMF වැඩසටහනේ අරමුණු/ඉලක්ක සහ යෝජිත විකල්ප මාර්ගයන් අතර ඇතිවිය හැකි ගැටුම පිළිබඳ කෙටි සටහනක් ඉදිරිපත් කිරීම යි. IMF වැඩසටහන්වල අරමුණු IMF වැඩසටහන්වලින් සිදු කෙරෙන්නේ, රටවලට ආර්ථික කළමනාකරණ ප්‍රතිසංස්කරණ පැකේජයක් ඉදිරිපත් කිරීම යි. එය ක්‍රියාත්මක කිරීමට උත්ප්‍රේරකයක් ලෙස අනාදිමත් කාලයක සිට රටවල් මුහුණ දෙන විදේශ මුදල් අර්බුදයන් ත

නව මාදිලියේ මුදල් ග්‍රන්ථයක් - "ආර්ථිකය හසුරුවන, සතුට ගෙනෙන මුදල් "

Image
  මෙය මා විසින් රචිත 13 වැනි ආර්ථික විද්‍යා ග්‍රන්ථය යි. එමගින්, මුදල් පිළිබඳ නව දැක්මක් ඉදිරිපත් කෙරේ. එහි පදනම මෙසේ ය.  රජ කාලයේ ප්‍රාථමික මුදල් ආර්ථිකයන් සඳහා ගොඩ නගා ඇති උද්ධමනවාදී මුදල් මතවාදයන් නූතන ගෝලීය මුදල් ආර්ථිකයන්ට නොගැලපේ.  නූතන මුදල් ද නිෂ්පාදන සම්පතක් ලෙස උපයෝජනය කෙරෙන නිෂ්පාදනයකි. මුදල් නිෂ්පාදන මූලය ණය යි.  එසේ මුදල් නිෂ්පාදකයන් වන්නේ, මහ බැංකුව, බැංකු, ඡායා බැංකු සහ රජය යි.  එබැවින්, මහජනතාවගේ ජීවන මට්ටම ඉහළ දැමීමට අවශ්‍ය පරිදි මුදල් නිෂ්පාදනය කිරීමේ හැකියාව පවතී.  වෙනත් නිෂ්පාදනයන්වල මෙන් මුදල් සඳහා ද පිරිවැයක් සහ ප්‍රතිලාභයක් පවතී.  බංකොලොත්භාවය සහ ආර්ථික අර්බුදයන් යනු මුදල් පිරිවැය සහ ප්‍රතිලාභ පිළිබඳ දුර්වල කළමනාකරණයේ ප්‍රතිඵලය යි.  එය පුද්ගලයන්ට, කුටුම්බයන්ට, ව්‍යාපාරයන්ට සහ රජයන්ට ද පොදු ය.  එබැවින්, මුදල් නිෂ්පාදනය සහ උපයෝජනය සඳහා වෙළෙඳපොළ විනයක් පැවතිය යුතුය.  මුදල් වෙළෙඳපොළ විනය ප්‍රවර්ධනයේ එක් මාර්ගයක් ලෙස මුදල් නිෂ්පාදනය ද රාජ්‍ය නියාමනයට යටත් වෙයි. එය ප්‍රධාන වශයෙන් රාජ්‍ය මුදල් සහ මහ බැංකු මුදල් නියාමනය තුළින් සිදු කෙරේ.  උද්ධමනය පාලනය කිරීමේ පැරණි මතවාද

මහ බැංකු විදේශ සංචිතය ආර්ථික ඝාතකයෙක් ද? නව රජයත් ගෙදර යවයි ද?

Image
  ලිපියේ අරමුණ සහ පසුබිම මෙම කෙටි ලිපියේ අරමුණ වනුයේ, ස්වාධීන මහ බැංකුවට තම විදේශ සංචිතය පිළිබඳ මහජන වගකීම ඉටු කිරිමට ඉඩ දී, රජය ඉන් ඉවත් වී සිටින ලෙස සාර්ව ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති නිර්දේශයක් ඉදිරිපත් කිරීම යි.  පසුගිය ජනාධිපති වරුන් දෙදෙනා සහ ඔවුන්ගේ රජයන් ගෙදර යාමට මූලික හේතුව වූයේ මෙම විදේශ සංචිතය බැවින් මෙම නිර්දේශය මගින් නව රජය ද එසේ ගෙදර යාමේ අවදානමින් වැලැක්වීමට උපකාරී වනු ඇත. පසුගිය සැප්තැම්බර් 27 දින පැවති මුදල් ප්‍රතිපත්ති මාධ්‍ය හමුවේ දී මහ බැංකු අධිපති පැවසූයේ, පසුගිය දා නව ජනාධිපති වරයා හමු වූ අවස්ථාවේ දී, විදේශ සංචිතයේ තත්ත්වය ගැන ද විමසූ බව යි. නව රජය විසින් විදේශ ප්‍රේෂණ හරහා විදේශ සංචිතය නැංවීමේ අදහස් ද වරින් වර ප්‍රකාශ කොට ඇත.  එබැවින්, නව රජය විසින් ද රාජ්‍ය ප්‍රතිපත්තියක් ලෙස විදේශ සංචිතය ගොඩ නැගීමට හවුල් වීමේ නැඹුරුවක් ඇති බව පෙනේ. එනම්, ආර්ථිකයේ මූලික ව්‍යුහාත්මක අවදානමක් වන විදේශ සංචිතය ආශ්‍රිත ආර්ථික අස්ථායිතාවයන් පිළිබඳ චෝදනාවන් මහ බැංකුවට නොව, නව රජයට ද විතැන්වීමේ අවදානමකි. එනම්, බල්ලාගේ වැඩේ බූරුවා සිදු කිරීමේ කථාන්දරය සිහි ගැන්වීම යි. විදේශ සංචිතය යනු පසුගිය මුදල

IMF - ඩොලර් ආර්ථික විජ්ජාවක් ද? විද්‍යාවක් ද? නව රජයත් ගෙදර යවයි ද?

Image
  ලිපියේ පසුබිම  සහ අරමුණ  පසුගිය වසර කිහිපය තුළ IMF යනු ශ්‍රී ලංකාවේ එකම ගැලවුම්කරුවා ලෙස දේශපාලන වේදිකාවල හුවා දැක්විණ. එසේම IMF සාධකය මත දැනට රජයන් දෙකක් මහජනයා විසින් පෙරළා ඇත. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාගේ රජය 2022 දී පෙරළීමට ප්‍රධාන හේතුවක් වූයේ, 2020/21 දී එම රජය විසින් IMF ණය මුදලක් නොගැනීම තුළින් ආර්ථික අර්බුදය වැලැක්වීමට අසමත් වීම පිළිබඳ චෝදනාව යි. ඇත්ත වශයෙන් සිදු වූයේ, එවැනි ණයක් ශ්‍රී ලංකාවට දීමට IMF ප්‍රතික්ෂේප කිරීම බව පසුව වාර්තා විය.  ඊට පසු 2022 දී පත් වූ රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතාගේ රජය විසින් IMF හැර වෙනත් විකල්පයක් නොමැති බව පවසමින්, IMF ගැසූ නොගැසූ සෑම පදයකටම නටන ලදි. ඊට පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතර අනුමැතිය ද ලැබිණ. එබැවින්, පසුගිය ජනාධිපති මැතිවරණය සඳහා රාජ්‍ය වේදිකාව පිරී පැවතියේ, IMF හරහා දැන් ආර්ථිකය ස්ථායිකරණය වී ඇති බවත්, IMF වැඩපිළිවෙලින් ඉවත් වුව හොත්, රට ආපසු 2022 අර්බුද තත්ත්වයට යන බවත් ය. ඊට අවශ්‍ය සාක්ෂිය මහ බැංකු අධිපති විසින් සපයන ලදි. එහෙත්, IMF ආර්ථික බෙර පදයන් නැටීමෙන් හොඳටම හෙම්බත් වූ මහජනයා විසින් සැප්තැම්බර් 21 දින ව්‍යවස්ථානුකූලව සහ ඉතාමත් සාමකාමීව රනිල් වික්‍රම

දුෂණය මැඩීමට සිස්ටම් චේන්ජ්. එහි මුදල් කම්පනය මඩින්නේ කවුද?

Image
  ලිපියේ පසුබිම සහ අරමුණ  මේ දිනවල දේශපාලන මාධ්‍යය පිරී ඇත්තේ, 22 දින සිට නව ජනාධිපති/රජය විසින් දුෂණය තුරන් කිරීමේ සිස්ටම් චේන්ජ් ගැන ය. සකල ලක් වැසියා ආර්ථික දුකින් මුදවන ඒකායන මාර්ගය එය ලෙස හුවා දැක්වෙයි. එහෙත්, සිස්ටම් එකකට පුරුදු පුහුණු වී ඇති බහුතර මහජනයා කඩිනම් චේන්ජ්වලට අකමැති බව නොරහසකි. එබැවින්, සිස්ටම් චේන්ජ් මගින් ආර්ථිකයට සහ ජීවන මට්ටමට ඇතිවිය හැකි අවදානම් සහ කම්පනයන් ගැන දැනුවත් වී, සිස්ටම් චේන්ජ් සැලසුම් කිරීම ඥාණවන්ත වනු ඇත. එබැවින්, මෙම කෙටි ලිපියේ අරමුණ වනුයේ අනපේක්ෂිත සිස්ටම් චේන්ජ්වලින් මුදල් ක්‍රමයෙහි ඇතිවිය හැකි කම්පනයන් තුළින් මහජනයාගේ ජීවන මට්ටම සහ නව රජය අස්ථායී විය හැකි වීමේ අවදානම එළි දැක්වීම යි. එය හුදෙක් විෂයානු බද්ධ උපකල්පනකි. වහා පිපිරෙන සුළු මුදල් බැලුනය මත රැඳී ආර්ථිකය සහ ජීවන මට්ටම ශ්‍රී ලංකාව යනු ගෝලීය ආර්ථිකයට විවෘත වූ නූතන මුදල් ආර්ථිකයකි. අප දැනට හොඳින් අත් දකින ඩොලර් අර්බුදයේ පදනම එය යි. අපගේ එදිනෙදා සියළු ජීවන ක්‍රියාකාරකම් මුදල් ගනුදෙනු හරහා සිදු වෙයි.  මුදල් යනු මහ බැංකුව සහ බැංකු කේන්ද්‍රීය වූ ව්‍යාපාරික බැලුනය කි. ඒ මත අප සියළු දෙනාගේ ජීවන මට